Ông tên Thắng, họ Nguyễn, sinh ra tại một làng quê Bắc bộ. Ta hãy tạm gọi ông là Thắng Nguyễn 😀
Thắng Nguyễn tương đối ham học. Không biết có phải cũng ham chơi, hay ham vui, không mà ông lấy vợ rất sớm, he he. Học hành khá nên ông đi thi “đại học” là đỗ ngay thủ khoa, trở thành cử nhân. Năm sau ông thi để lấy bằng tiến sĩ cho máu. Trượt. Học giỏi có tiếng từ nhỏ, từng đỗ thủ khoa, vậy mà trượt tiến sĩ, hẳn ông hận lắm. Thắng Nguyễn buồn bực về nhà lôi bút ra viết tên mình ngồi ngó cho đỡ buồn, vì ở quê hồi đó chưa có internet hay Kindle để giải trí, cũng không có HDTV hay iPad để tiêu khiển. Và rồi ông reo lên Ơ rê ka. Ông học tiếng Hi Lạp lúc nào thì không ai biết, nhưng ông thốt lên được 3 từ đó. Vậy ông tìm ra cái gì? Thì đây, ông phát hiện ra chữ “Thắng” 勝 có chữ “lực” 力 nhưng chữ “lực” nhỏ, gọi là “tiểu lực”. Vậy là có nỗ lực, nhưng chưa đủ. Ông phải kiếm cái tên nào có chữ lực to hơn và đổi sang tên đó, để thể hiện quyết tâm của mình.
Sau khi đổi tên, cũng phải mất vài năm cố gắng học hành ông mới tiếp tục đi thi 2 kì thi kế tiếp, tạm gọi là sau cử nhân, nhỉ. Ông lập tức giành ngôi thủ khoa cho cả 2 kì thì đó, và có được cái bằng tiến sĩ hoành tráng mơ ước năm xưa.
Vì giành ngôi thủ khoa của cả 3 kì thi (nhưng không liên tiếp và đã từng trượt chứ không phải đỗ ngay lần đầu), người ta gọi ông là “Tam Nguyên”. Cái tên có chữ “lực” 力 lớn là 勸 – chữ Khuyến. Người đời sau gọi ông là Nguyễn Khuyến, hay cụ Tam nguyên Yên Đổ (Yên Đổ là quê ông).
3 kì thi đó là thi Hương, thi Hội, thi Đình. Đỗ thi Hương thì là cử nhân, tương đương với đại học bây giờ. Đỗ thi Đình thì là tiến sĩ. Về sau này thì đỗ thi Hội cũng là tiến sĩ rồi.
có người rãnh ghê luôn.